
انواع تابلو برق بوستر پمپ ؛ تفاوت تابلو دور ثابت و دور متغیر
دسامبر 12, 2025در پروژههای صنعتی، تجاری و زیرساختی که پایداری برق اهمیت حیاتی دارد، انتخاب نوع تابلو برق کنترلی میتواند موفقیت یا شکست یک سیستم برق اضطراری را رقم بزند. یکی از رایجترین پرسشها در این حوزه این است که تفاوت تابلو برق پارالل با تابلو ATS چیست؟ این سؤال زمانی اهمیت بیشتری پیدا میکند که بدانیم هر دو تابلو در ظاهر برای تأمین برق بدون وقفه استفاده میشوند، اما هدف، عملکرد و سطح توانایی آنها کاملاً متفاوت است. در این مقاله تلاش کردهایم با نگاهی فنی اما کاربردی، تفاوت این دو تابلو را بهطور کامل بررسی کنیم و در کنار آن، به خدمات تخصصی شرکت الکترو تابلو پرتو صنعت در زمینه طراحی، ساخت و اجرای این تابلوها نیز بپردازیم.
آشنایی با مفهوم تابلو برق در سیستمهای قدرت
برای شروع، لازم است بدانیم تابلو برق صنعتی تنها یک محفظه فلزی نیست، بلکه مغز متفکر سیستم توزیع و کنترل انرژی الکتریکی محسوب میشود. نوع تابلو، ساختار آن و منطق کنترلی بهکاررفته در آن، تعیین میکند که در زمان قطع برق، افزایش بار یا توسعه پروژه، سیستم چگونه واکنش نشان دهد. در همین چارچوب، تابلو ATS و تابلو پارالل دو رویکرد کاملاً متفاوت را دنبال میکنند که هرکدام برای نیاز خاصی طراحی شدهاند. شناخت این تفاوتها، اولین گام برای یک انتخاب درست است.
تابلو برق ATS چیست و چه نقشی دارد؟
تابلو برق ATS (Automatic Transfer Switch) یا سوئیچ انتقال خودکار، تابلویی است که وظیفه آن جابجایی خودکار منبع تغذیه بین برق شهر و یک منبع پشتیبان مانند دیزل ژنراتور یا UPS است. هدف اصلی این تابلو، جلوگیری از قطع برق مصرفکننده در زمان اختلال شبکه سراسری است.
عملکرد تابلو ATS به زبان ساده این است که تابلو ATS بهصورت دائم برق شهر را پایش میکند. به محض قطع یا افت غیرمجاز ولتاژ فرمان روشن شدن ژنراتور صادر میشود. پس از پایدار شدن ولتاژ و فرکانس، بار به ژنراتور منتقل میگردد. با بازگشت برق شهر، بار دوباره به شبکه منتقل شده و ژنراتور خاموش میشود. در ابتدای این فرآیند، هدف سرعت، سادگی و اطمینان است و در پایان آن، بازگشت ایمن به شرایط عادی اهمیت دارد.
برای اطلاع از اینکه تفاوت تابلو برق پارالل با تابلو ATS چیست باید اشاره داشت که تابلو ATS انتخابی ایده آل برای پروژههایی است که تنها به یک منبع برق اضطراری نیاز دارند و افزایش توان یا تقسیم بار مدنظر نیست.
انواع تابلو ATS از نظر ساختار کنترلی
تابلوهای ATS معمولاً به دو دسته اصلی تقسیم میشوند:
تابلو ATS با تشخیص شبکه داخلی
در این نوع، خود تابلو مسئول تشخیص قطع برق شهر است. رلههای کنترل ولتاژ و فرکانس در داخل تابلو قرار دارند و سیستم بهصورت مستقل تصمیمگیری میکند.
تابلو ATS بدون تشخیص شبکه
در این حالت، تشخیص قطعی برق توسط کنترلر ژنراتور یا سیستم خارجی انجام شده و فرمان تغییر منبع به تابلو ATS ارسال میشود. این مدل سادهتر و اقتصادیتر است.
کاربردهای رایج تابلو ATS
اصلی ترین کاربردها برای درک بهتر تفاوت تابلو برق پارالل با تابلو ATS عبارتند از:
- ساختمانهای مسکونی و اداری
- فروشگاهها و مراکز تجاری
- بیمارستانها و مراکز درمانی کوچک
- پروژههایی با یک ژنراتور اضطراری
در این کاربردها، هدف افزایش توان نیست، بلکه تنها تأمین برق اضطراری در زمان قطعی شبکه مطرح است.
تابلو برق پارالل (سنکرون) چیست؟
در مقابل، تابلو برق پارالل یا سنکرون برای پروژههایی طراحی میشود که نیاز به توان بالا، انعطاف پذیری و مدیریت هوشمند چند منبع برق دارند. این تابلو امکان اتصال هم زمان دو یا چند ژنراتور (و در برخی موارد اتصال ژنراتورها با برق شهر) را فراهم میکند.
عملکرد تابلو پارالل به این صورت است که برای کار همزمان چند ژنراتور، باید پارامترهای الکتریکی آنها شامل ولتاژ، فرکانس و زاویه فاز کاملاً با یکدیگر هماهنگ شوند. این فرآیند با اهمیت به تفاوت تابلو برق پارالل با تابلو ATS که سنکرون سازی نام دارد، توسط کنترلرهای پیشرفته داخل تابلو پارالل انجام میشود. پس از سنکرون شدن ژنراتورها به صورت موازی وارد مدار میشوند، بار مصرفی به شکل هوشمند بین آنها تقسیم میشود
تابلو پارالل نه تنها برق را تأمین میکند، بلکه مدیریت توان، کاهش استهلاک تجهیزات و افزایش ضریب اطمینان سیستم را نیز بر عهده دارد.
مزایای استفاده از تابلو برق پارالل چیست؟
استفاده از تابلو پارالل مزایای متعددی دارد، از جمله:
- امکان استفاده از چند ژنراتور با ظرفیت کمتر بهجای یک ژنراتور بزرگ
- افزایش ضریب اطمینان سیستم
- قابلیت توسعه آسان در آینده
- کاهش مصرف سوخت با مدیریت بهینه بار
- امکان انجام Soft Transfer و برگشت برق بدون قطعی
تفاوت تابلو برق پارالل با تابلو ATS چیست؟
برای درک بهتر انواع تابلو برق مانند تابلو برق کارگاهی، تفاوت این دو تابلو را میتوان از چند جنبه بررسی کرد:
تفاوت در هدف
- تابلو ATS: تغییر منبع برق
- تابلو پارالل: ترکیب و مدیریت همزمان چند منبع برق
تفاوت در عملکرد
- ATS فقط یک منبع را قطع و منبع دیگر را وصل میکند
- پارالل منابع را همفاز کرده و بهصورت همزمان وارد مدار میکند
تفاوت در توان خروجی
- ATS توان سیستم را افزایش نمیدهد
- پارالل باعث افزایش توان کل سیستم میشود
تفاوت در پیچیدگی و هزینه
- ATS سادهتر و کمهزینهتر است
- پارالل پیچیدهتر و پرهزینهتر اما بسیار قدرتمندتر است
در جدول زیر بهتر می توانید تفاوت تابلو برق پارالل با تابلو ATS را ببینید.
| تابلو ATS | تابلو برق پارالل (سنکرون) | ویژگی مقایسه |
| تغییر منبع برق | ترکیب و مدیریت چند منبع | هدف اصلی |
| معمولاً 2 منبع | 2 یا چند ژنراتور | تعداد منابع |
| ندارد | دارد | افزایش توان سیستم |
| ندارد | دارد | تقسیم بار |
| ساده | پیشرفته | پیچیدگی سیستم |
| کمتر | بیشتر | هزینه اجرا |
| محدود | بسیار بالا | قابلیت توسعه |
| برق اضطراری ساده | پروژههای بزرگ و حساس | کاربرد اصلی |
آیا تابلو ATS و پارالل میتوانند مکمل هم باشند؟
بله می توان گفت که در روند تفاوت تابلو برق پارالل با تابلو ATS این دو می توانند مکمل باشند و در بسیاری از پروژههای حرفهای دقیقاً همین اتفاق میافتد.
در سیستمهای پیشرفته تابلو ATS وظیفه تشخیص قطع برق شهر و ورود سیستم به حالت اضطراری را دارد و تابلو پارالل مدیریت همزمان چند ژنراتور و تقسیم بار را انجام میدهد. این ترکیب، بالاترین سطح پایداری برق را فراهم میکند و در مراکز حیاتی بهعنوان یک استاندارد پذیرفته شده است.
سخن آخر
در پاسخ نهایی به این پرسش که تفاوت تابلو برق پارالل با تابلو برق ATS چیست؟ میتوان گفت تابلو ATS برای انتقال خودکار بین دو منبع برق طراحی شده و راهکاری ساده و اقتصادی برای برق اضطراری است، در حالی که تابلو برق پارالل سیستمی پیشرفته برای افزایش توان، تقسیم بار و مدیریت همزمان چند ژنراتور محسوب میشود. انتخاب صحیح میان این دو، یا استفاده ترکیبی از آنها، باید بر اساس نوع پروژه، حساسیت بار، بودجه و برنامه توسعه آینده انجام شود. در این مسیر، بهرهگیری از تجربه و تخصص مجموعههایی مانند الکترو تابلو پرتو صنعت میتواند نقش کلیدی در موفقیت پروژههای برق صنعتی و اضطراری و استفاده از انواع تابلو برق صنعتی داشته باشد.



